Met een gasprijs die boven de euro ligt en koude dagen op komst, met zelfs sneeuw, laat de energiecrisis zich de komende dagen extra hard voelen. Het is afwachten op maatregelen die telers perspectief moeten bieden. Vooralsnog worden die (pas) eind april verwacht. Internationaal zetten landen noodplannen in gang. Onder meer hierover meer in deze crisisupdate.
Met april op komst verschuift de focus op de Title Transfer Facility (TTF), het Nederlandse gashandelsplatform, naar mei, maar ondertussen vooral ook al naar de aankomende winter. Hoe sneller er duidelijkheid komt over maatregelen om bijvoorbeeld energie vast te kunnen leggen met steun van mogelijk de overheid, hoe beter voor telers (en eigenlijk iedereen, want de crisis laat zich overal voelen).
Er voltrekt zich een drama in de tuinbouw als er niet snel iets gebeurt. Zowel bedrijfshoofden als medewerkers zitten met burn out klachten thuis door de spanning kosten-opbrengsten. Afnemers nemen hun verantwoording niet door de prijs te betalen die recht doet aan de kosten.
— Rob van den Ende (@Robdeschepper) March 30, 2022
Zeker lijkt het voorlopig dat de gasprijzen niet zo één-twee-drie echt gaan zakken. Ook het vertraging in de Russische invoering gasbetalingen in roebels krijgt de prijzen (vooralsnog) niet echt omlaag. Eerder deed die eis de prijzen wel omhoog schieten.
De contractprijs voor een meicontract sloot gisteren af op 119.831 euro per megawattuur op de TTF. Vanochtend om 9.00 uur lag de Intraday daggasprijs rond de 110 euro.
De contractprijs voor mei op de TTF. Klik hier voor de actuele gasprijzen.
In een nieuwe sectorprognose spreekt ABN Amro de verwachting uit dat over heel 2022 de tarieven voor gas en elektriciteit gemiddeld circa vijf keer zo hoog zijn als in 2019.
Voor heel 2022 is het beeld wat betreft energie somber, volgens de bank. De markt verwacht dat de prijzen voor gas en elektriciteit in ieder geval tot de lente van 2023 niet of nauwelijks zullen dalen. Dit blijkt uit het feit dat termijncontracten vele malen hoger noteren dan een jaar geleden. Hoeveel hoger is afhankelijk van de termijn van levering, waarbij geldt: hoe sneller de levering, des te hoger de prijs.
De hoge prijzen van deze termijncontracten hangen samen met de onzekerheid die in de markt leeft ten aanzien van het vullen van de gasvoorraden in de komende maanden en de mogelijke tekorten die dit teweeg brengt tijdens het stookseizoen van de volgende winter. Aangezien gas een belangrijke component is van onze elektriciteitsmix, stijgen ook de elektriciteitsprijzen sterk.
De bank rangschikt sectoren naar het percentage van de energiekosten op hun omzet in 2019. Dan staat de glastuinbouw op 1. De dunne marges in deze sector, net als in bijv. de sectoren raffinaderij en basischemie, maakt deze sectoren extra kwetsbaar volgens de bank.
De hogere energieprijzen hebben ook indirect effect op de agrarische sector. Zo is kunstmest een belangrijk productiemiddel De kunstmestprijs lag door de toegenomen gasprijs in december al 125 procent hoger dan in dezelfde periode het jaar ervoor. Omdat Rusland een grote kunstmestproducent is, neemt de schaarste toe en lopen de prijzen momenteel verder op. Circa een vijfde van de totale kunstmestuitvoer kan aan Rusland worden toegeschreven. Daarnaast komen belangrijke grondstoffen die nodig zijn voor het produceren van kunstmest uit zowel Rusland als Oekraïne. Lees hier de hele sectorprognose.
Duitsland ziet concrete aanwijzingen dat het land op korte termijn minder of geen gas meer kan afnemen uit Rusland. De Duitse minister van Economische Zaken heeft daarom een noodplan in gang gezet. Het noodplan, in 2019 opgesteld, wordt voor het eerst in gang gezet. Eerder deden Italië en Letland al hetzelfde, weet de NOS. Grofweg de helft van al het gas dat Duitsland verbruikt komt uit Rusland. Van een gastekort is nog geen sprake.
Aanleiding voor het in gang zetten van het noodplan is de Russische eis dat gas binnenkort alleen nog in roebels afgerekend mag worden, in plaats van in euro's of dollars zoals nu gebeurt. Anders wordt er geen gas meer geleverd. Dat zou aanvankelijk morgen al ingaan, maar die eis is uitgesteld. Er is nu sprake van 'een geleidelijke invoering' aldus de Russen. Vanaf wanneer er echt in roebels moet worden betaald, en of het nog steeds om een harde voorwaarde gaat, is niet duidelijk.
Nederland stelt (nog) geen noodplan in werking. Den Haag wijst erop dat de gasleveringen uit Rusland vooralsnog gewoon op orde zijn. Zaterdag start wel een campagne om het energieverbruik terug te dringen onder het motto: Hoe minder we gebruiken, hoe minder we hoeven te importeren'. Dat meldt de NOS.
In België gaan morgen, 1 april, maatregelen in. Na een tijdelijke verlaging van het btw-tarief van 21 naar 6 procent op elektriciteit, volgt nu dezelfde verlaging voor gas, meldt de VRT.
VILT schrijft dat Rusland tijdens de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties is beschuldigd van het veroorzaken van een wereldwijde voedselcrisis. Diverse landen, waaronder de VS en Frankrijk, deden dergelijke uitspraken.
Europa wil de import van Russisch gas met twee derde verminderen en daarmee is de zoektocht naar alternatieven begonnen. Een land dat geschikt is om iets van het Russische gas te vervangen, is Spanje. Maar de gaspijpleiding vanuit Barcelona naar andere delen van Europa is nooit afgemaakt. Dit opvallende verhaal deelt correspondent Rob Zoutberg vanuit Spanje.