Tholen – Eind 2021 werd besloten om de tuinbouwbeurs SIVAL uit te stellen. Normaal zou die beurs in de tweede week van januari plaatsvinden in Angers, maar nu is gekozen de beurs op te schuiven naar maart.
De Nederlands-Franse kassenbouwer Horconex zou deze week op de beurs aanwezig zijn. Nu dat niet doorgaat, spreken we daarom digitaal met commercieel directeur Vincent Kuijvenhoven de situatie op de Franse glastuinbouwmarkt door. Daarbij springt direct een parallel met de beurs in het oog. Net zoals de beurs is uitgesteld, geldt dat ook voor sommige kassenbouwprojecten in Frankrijk. In dit geval dan weer niet vanwege het coronavirus, maar wel vanwege de huidige hoge energieprijzen.
“Je ziet in Frankrijk de laatste maanden hetzelfde gebeuren als overal. Projecten worden ‘on hold’ gezet nu de energieprijzen hoog oplopen. Met zulke hoge energieprijzen wordt het soms lastig om projecten rond te rekenen”, merkt Vincent, die daarom voorziet dat het landschap voor kassenbouw in Frankrijk er dit jaar anders uit gaat zien. “Het zal de komende tijd wat moeizamer gaan, omdat het aanbod met bouwprojecten kleiner is. Tegelijkertijd zien wij, juist ook weer vanwege de energieprijzen, veel ontwikkelingen op het gebied van enerzijds investering in scherminstallaties en anderzijds ook het aanpassen van verwarmingsinstallaties. Ook daar zijn wij, met onze sterke lokale aanwezigheid, actief in.”
Dekkingsgraad
Horconex heeft in Frankrijk een drietal vestigingen, naast het hoofdkantoor in Poeldijk. In Brest heeft de kassenbouwer haar ontvangstlocatie, terwijl ook in Nantes en in het Zuiden tussen Avignon en Marseille servicepunten zijn gevestigd. “Op die manier zijn wij echt onderdeel van de Franse tuinbouwindustrie. We hebben een groep van zo’n vijftien monteurs die continu paraat staan om schades en storingen te verhelpen. Ook hebben we meerdere verkopers die zorgen dat we een hele brede dekkingsgraad hebben en echt tot in de haarvaten van de sector aanwezig zijn. Wij hebben hierdoor een goed beeld van alles wat er speelt in Frankrijk op glastuinbouwgebied. De beurs in Angers is voor ons dan ook vooral een moment voor relatiebeheer. Het komt eigenlijk niet voor dat wij op de beurs nog tegen projecten aanlopen waarvan we niet al weten.”
Familiebedrijven
De Franse markt wordt hoofdzakelijk nog gedomineerd door familiebedrijven met overwegend glasgroenteteelt. In de sierteelt zit al twintig jaar niet echt groei meer, volgens Vincent. “Sterker nog, het areaal is hier zelfs afgenomen. Daar waar je nog wel sierteelt hebt, zijn het vaak ook minder moderne kassen, zoals voor buitenplanten in de omgeving Angers.” In de glasgroente, en ook in het zachtfruit, gebeurt meer. “Bij familiebedrijven zie je dat de uitbreidingen vaak nog relatief klein zijn. Elke vijf à tien jaar zie je dat zij één of enkele hectares bouwen.”
Ondertussen is er wel schaalvergroting gaande. “Bijvoorbeeld door familiebedrijven die de krachten bundelen, wel individueel blijven opereren, maar onder één naam bouwen, vaak ook grotere projecten.” Investeerders melden zich ook en erover gesproken wordt er in de markt zeker. “Wij zien echter nog niet zo snel echt grote projecten van soms wel honderd hectare gebouwd worden. Hiertegen is uiteraard weerstand vanuit de gevestigde orde. Tevens is de Franse regelgeving complex en wordt er gebruik gemaakt van politieke krachten.”
Groeigewassen
Kasgroenten worden er al veel geteeld in Frankrijk, al blijft de lokale productie nog achter bij de grootte van het land. Ondertussen zijn er ook nieuwe teelten in opkomst. Eén daarvan, niet zo nieuw, is paprika. Daarvan stond er tot een paar jaar terug echt maar een handjevol kassen in Frankrijk. “Sinds twee jaar zien wij echter wel dat, ook enkele van onze klanten, deze teelt oppakken, waardoor er groei zichtbaar is.” Groei is er ook zichtbaar in zachtfruit. “Hier zie je vooral dat aardbei en in mindere mate ook framboos in kassen geteeld worden. Wel vaak nog wat oudere kassen, al zijn er ook nieuwe projecten.”
Opvallend is dat, waar in sommige landen, waaronder in Nederland, de biologische teelt in kassen nog maar beperkt is en niet echt groeit, dat in Frankrijk wel het geval is. “Voor investeringen in biologische kassen is er subsidie beschikbaar en dus zie je dat hier terug in projecten. In vergelijking met Nederland beweegt Frankrijk hier de andere kant op. Voor ons geen probleem, een kas is een kas en een scherm is een scherm.”
Ook bladgroenten worden vaak nog in de grond geteeld. “Volautomatische slateelt op water zie je nog niet zo veel in Frankrijk. In Zwitserland, waar wij van oudsher ook sterk zijn, zie je dat wel wat meer. Het punt is vaak nog dat de investeringen hoog zijn en dat zolang arbeid en grond nog niet zo duur zijn, ondernemers de stap naar telen in goten nog niet zetten.”
Technische ontwikkelingen
Technisch is er steeds meer mogelijk, maar bij de Nederlands-Franse kassenbouwer wijzen ze er in gesprek met ondernemers graag ook op om goed te kijken of de techniek wel altijd bij de situatie van de ondernemer past. “Belichte teelt zie je bijvoorbeeld nog weinig. Daar waar het mondjesmaat gebeurt, zie je wel dat LED-belichting in opmars is. Zeker met de huidige energieprijzen interessant.”
Een ander voorbeeld van moderne techniek die niet altijd en overal toepasbaar is, is volgens Vincent de semi-gesloten kas. “Die techniek past volgens ons goed in Zuid-Frankrijk. Het is daar warmer en je hebt er een grote druk van witte vlieg, waardoor telen met overdruk helpt de beestjes buiten te houden. Meer in het Noorden zie je dat semi-gesloten kassen niet altijd optimaal zijn, gezien een vaak kouder en natter klimaat.”
De Franse glastuinbouw is lang niet altijd bij elkaar geklonterd. “Je ziet dat vanwege gebruik van restwarmte kassen dichtbij afvalverbrandingsinstallaties worden gebouwd, maar er wordt ook nog veel solitair gebouwd. Dan is de warmteinvulling vaak nog gas, al is er ook subsidie beschikbaar om gebruik van andere verwarmingsbronnen te stimuleren, zoals houtstook. Aardwarmte is lastig, zolang projecten klein zijn en bedrijven niet geclusterd.”
Meer dan genoeg ontwikkelingen om straks alsnog op de beurs te bespreken dus en voor de kassenbouwers om mee aan de slag te gaan, in Frankrijk, en steeds vaker ook daarbuiten.
Voor meer informatie:
Vincent Kuijvenhoven
Horconex
info@horconex.com
www.horconex.com