Een nieuw jaar is aangebroken en dat betekent dat ondernemers in de sierteelt vooruitkijken en plannen maken. 2021 was een jaar vol uitdagingen: de coronacrisis duurde langer dan verwacht en verstoorde bestaande leveringsketens. Daarmee werd de dynamiek in de wereldeconomie groter. Dit resulteerde in stijgende kosten en in sommige gevallen in lange levertijden. Toch is 2021 voor de meeste sierteeltondernemers een succesvol jaar geweest. In de sierteelt waren de prijsvorming en de omzetgehaltes voor snijbloemen, groene en bloeiende planten goed in 2021.
De energiekosten stegen in 2021 sterk. De gasprijs steeg in het laatste halfjaar heel sterk, met uitschieters op de spotmarkt van boven € 1,80 per kubieke meter.
De gevolgen van de hoge gas- en elektraprijzen voor glastuinbouwbedrijven waren afhankelijk van de teelt en de inzetbaarheid van de beschikbare energievoorzieningen zoals een ketel, WKKn belichtingsinstallatie en duurzame energie/ biomassa etc. De verschillen op bedrijfsniveau waren groot. Afhankelijk van de individuele strategie voor de inkoop van gas en elektra waren er bedrijven die de inkoopprijs voor gas en elektra voor een aantal jaren hebben vastgelegd of dit deels deden:
- Een aantal bedrijven kochten gas en elektra tegen variabele tarieven in.
- Ook bedrijven die gebruikmaken van duurzame energie zoals aardwarmte, werden geconfronteerd met een kostenstijging, omdat de SDE-subsidie gerelateerd is aan de prijs van gas. De levering van gas is een vanzelfsprekendheid in ons land, maar met de beperkte voorraden kan deze levering onder druk komen te staan en sluit men niet uit dat bepaalde sectoren op een kritisch moment minder/geen gas ter beschikking krijgen.
Trendbreuk zorgt voor uitdaging
Het is niet duidelijk hoe lang deze onzekere situatie zal duren. Het is lastig om een goede inschatting voor de korte- of de langetermijn-ontwikkeling te maken, omdat er sprake is van een trendbreuk met het verleden. Dit betekent dat u voor een grote uitdaging staat en het niet uit te sluiten is dat u in een hele korte periode hele rigoureuze beslissingen moet nemen. De situatie is zo complex, de één kan in korte tijd enorme winsten realiseren en de andere enorme verliezen. Gemiddeld genomen zijn de bedrijven daar nog niet optimaal op voorbereid. Het denken in scenario’s is hiervoor een goed hulpmiddel De huidige situatie, met hoge prijzen, maakt duidelijk dat het terugbrengen van het gebruik van aardgas en elektra nodig is. De kortetermijnoplossingsrichtingen kunnen zijn:
- Doorgaan op basis van het huidige teeltplan en de gestegen kosten zo veel mogelijk doorberekenen aan afnemers;
- Aanpassingen in de teeltwijze, proberen kosten te besparen en de gestegen kosten proberen door te berekenen aan afnemers;
- De kas (deels-) leeg laten;
- Direct energiebesparende maatregelen nemen en investeren in energiebesparende maatregelen op de langere termijn.
Voor meer informatie:
Flynth adviseurs en accountants
Cor de Fijter, sectorleider tuinbouw - [email protected]
Peter Nugteren, bedrijfsadviseur tuinbouw - [email protected]
www.flynth.nl/tuinbouw