Tholen - Of 5G de missende schakel is op weg naar autonome kassen in de tuinbouw, daarop hadden de vier sprekers in een webinar van Tomatoworld vanochtend geen eenduidig antwoord. Wel wil de tuinbouw graag testen wat er mogelijk is met 5G. En dan niet met wat telecomproviders nu vermarkten, maar écht 5G, dat wil zeggen een verbetering van 100x t.o.v. wat er nu nog gangbaar is.
Vanuit de showcasekas voor datagedreven telen in Tomatoworld in Honselersdijk gingen hoofdteler Ab van Marrewijk van Tomatoworld, Peter Hendriks van Hoogendoorn Growth Management, Colinda de Beer van InnovationQuarter en Lenneke de Voogd van TU Delft op de actuele stand van zaken in. Verwachtingsvol kijkt de tuinbouw uit naar de hogere snelheid, capaciteit, betrouwbaarheid, bandbreedtes en de kortere reactietijden die mogelijk worden met 5G.
Lenneke de Voogd was tot vanochtend onbekend met de glastuinbouw, maar hoopt de komende jaren met tuinbouwpartijen de mogelijkheden van 5G voor de sector te onderzoeken.
26GHz
Lenneke de Voogd, Programma Manager van het Do IoT Fieldlab van TU Delft, vertelde dat er binnen het fieldlab op twee locaties (niet in de tuinbouw) al een 5G-netwerk is ontwikkeld. Ook is er een mobiele opstelling om mee te testen.
Dat zou ook in de kas kunnen. Lenneke nodigde partijen vooral uit om zich bij haar te melden, zodat wanneer 5G over 2-4 jaar echt commercieel op de markt komt in hele hoge frequenties tot wel 26 GHz (ter vergelijking: 700 MHz is nu te koop voor op mobiele telefoons) de huidige innovatie technieken in de tuinbouw direct klaar zijn om mee te doen.
Ab, met inmiddels 46 jaar tuinbouwervaring, kijkt reikhalzend uit naar kassen waarin robots het werk doen. Hij verwacht dat het over 4-5 jaar mogelijk is dat robots de kas rond gaan om tomaten te plukken. Daarbij gaat mogelijk ook 5G een rol spelen. Robots zullen immers continu realtime met hun omgeving moeten communiceren.
Sensoren
Wat voor zowel Ab, Peter als Colinda zeker is, is dat er tegen die tijd nog veel meer sensoren in kassen te vinden zijn en dat er daarmee nog veel meer data beschikbaar is. Ab vertelde dat hij met de technieken en systemen in Tomatoworld verwacht straks niet langer met momentopnames te werken maar juist met een continu met data ondersteund beeld van het gewas. Op die manier wordt het voor telers steeds beter mogelijk te weten hoe de plant zich voelt en daarop in te spelen.
Colinda de Beer hoopt cross-overs te maken met partijen buiten de tuinbouw, want daar is ook veel kennis beschikbaar die de tuinbouw verder kan helpen. Belangrijk is daarvoor dat op het gebied van digitalisering alle partijen dezelfde taal spreken.
Data combineren
Peter legde uit dat de crux daarbij vooral ligt in het kunnen combineren van data. In Tomatoworld draaien daarvoor momenteel al de nodige systemen die heel veel data opleveren. Zo wees Colinda camera's aan die 24/7 beelden van het gewas maken, waarop te zien is dat de bladstand gedurende de dag wisselt (met het blote oog moeilijker te zien) en dat ook vruchten krimpen en uitzetten over de dag heen.
De GearSense van Gearbox hangt in Tomatoworld om beelden van het gewas te maken.
Ook kwam een systeem in beeld waarin elektrische signalen uit de stengels van een tomatenplant worden opgepikt om te kunnen leren van plantstress bijvoorbeeld.
PhytoSense doet plantmetingen en 'haalt' elektrische signalen uit plantstengels.
Signaal
Veel sensoren in de kas zijn nu nog bedraad, al komen ook draadloze toepassingen wel al voor. Zo wist Peter te vertellen over systemen in vooral de sierteelt die al automatisch draaien op basis van WiFi. Het probleem in vooral de hogedraadgewassen in de glasgroenten is echter dat WiFi het daarin moeilijk heeft, terwijl GPS, nog zo'n communicatietechniek, niet altijd optimaal werkt onder het kasdek of als de schermen dichtgaan.
Vraagstukken
Reden genoeg voor Peter en de andere sprekers om met veel nieuwsgierigheid uit te kijken naar wat er mogelijk is met 5G. Er zijn nog veel vraagstukken die onderzocht moeten worden. Als maar genoeg tuinbouwspelers zich melden, bijvoorbeeld bij Lenneke, dan kan er snel gestart worden met testen en wordt snel ook meer duidelijk of 5G die missende schakel is op weg naar 'het droombeeld' van de autonome kas, om presentator Jos Maccabiani te citeren.
De ontwikkelingen in Tomatoworld zijn sinds de officiële opening eind april fysiek of van op afstand op de voet te volgen. Afspraken kunnen gemaakt worden met Tomatoworld en digitaal is ook veel te zien op Dutch Horti Platform. Dit platform is in ontwikkeling om kennis en informatie vanuit en rondom de showcase kas te delen. Op het platform is naar verwachting ook de opname van het bovenstaande evenement terug te kijken.
Voor meer informatie:
Tomatoworld
info@tomatoworld.nl
www.tomatoworld.nl