Tholen – Met de jaren is weefselkweek vanwege stijgende arbeidskosten naar het buitenland verhuisd. Als het aan ViVi Green Innovators ligt is dat echter binnenkort niet meer nodig. Dankzij automatisering van weefselkweek met een bioreactor besparen telers op arbeid, terwijl ook hygiënisch kweken is gegarandeerd. “Wij zijn erin geslaagd de techniek schaalbaar te maken zonder in te boeten op de sterke punten van de al bestaande, vaak op R&D-schaal toegepaste techniek”, vertelt Daan Mansveld, Sales Manager bij ViVi.
Extra automatisering
Bij traditionele weefselkweek komt veel arbeid kijken, weet hij. “60% van de kosten van een plantje uit weefselkweek bestaat uit arbeid. Het is een arbeidsintensief proces waarvoor veel mensen in grote snijruimtes werken.”
Die snijruimtes zijn bij gebruik van de kant-en-klare bioreactor veel minder groot en er zijn veel minder mensen benodigd. ViVi, onderdeel van de Viscon Group, besloot een aantal jaar terug in te zetten op automatisering van weefselkweek. “Daarbij maken we gebruik van de aloude techniek van de bioreactor, alleen dan met extra automatisering.”
In het systeem van ViVi wordt gebruik gemaakt van een eb- en vloedsysteem. Daarin gaan de plantjes van fles naar fles en gedurende dit proces worden het er steeds meer. “Door de techniek op te schalen zorgen we voor én meer plantjes én dat zonder snijden. Het levert een arbeidsbesparing op én brengt ook de hygiënerisico’s omlaag.”
Kwaliteit waarborgen
De eerste grootschalige bioreactoren uit ViVi-koker draaien inmiddels al in Brazilië en China. In Brazilië levert dat jaarlijks 20 miljoen bananen- en suikerrietplantjes op en in China zelfs 85 miljoen aardbei-, blauwe bes en frambozenplantjes.
Maar ook in Nederland is gebruik van de techniek aanstaande. “Vanwege corona liepen telers er hier tegenaan dat ze niet meer op locatie bij hun weefselkweek in het buitenland konden komen. Vaak doen zij dat om toch het proces te kunnen controleren en hoge kwaliteit te waarborgen.”
Toepassing van een ViVi-bioreactor in Brazilië
Dat laatste is soms moeilijk. “Telers ervaren regelmatig flinke schommelingen in kwaliteit van weefselkweek. Bij de ene levering is de kwaliteit erg goed, maar bij de volgende lading plantjes kan het opeens veel minder zijn. Samen met het feit dat arbeid ook in het buitenland steeds duurder wordt, maakt het dat ze in toenemende mate interesse tonen in het hier opzetten van weefselkweek met een bioreactor.”
Eén van de zorgenpunten bij telers is soms ondanks automatisering alsnog hygiëne, ziet Daan. Toch is dat volgens hem niet nodig. “Juist dankzij automatisering kunnen we de risico’s minimaliseren. En dat is extra belangrijk, juist omdat er in een bioreactor 200-250 planten per vat zitten terwijl dat bij normale weefselkweek vaak tien keer minder is.”
Eén miljoen planten
ViVi levert de bioreactor kant-en-klaar op. Dat betekent dat telers onder andere de stellingen, de klimaatbeheersingstechniek, de aansturing van het eb- en vloedsysteem, maar ook bijvoorbeeld de flessen turnkey geleverd krijgen. En kennis over groeimedia. Daar deed ViVi zelf ook veel onderzoek naar. "We gebruiken een specifiek, op maat gemaakt mediarecept dat niet alleen de nodige macro- en micro-elementen bevat, maar ook een uitgebalanceerd suiker- en hormoonniveau dat verschilt van de traditionele mediarecepten met agar. Dit proces is niet hetzelfde als bij een geleermiddel en zal speciale aanpassingen nodig hebben." Een volgende stap is ook gebruik van dit groeimedium verderop in de teelt. “Daar wordt momenteel onderzoek naar gedaan. Het zou de stap van telers naar dit systeem nog kleiner kunnen maken.”
ViVi levert naast bioreactoren ook techniek voor andere vormen van weefselkweek. Denk hierbij ook aan een robot die het snijwerk van de mens overneemt. Daan weet dat hieraan gewerkt wordt. “Een robot die plantmateriaal automatisch snijdt en op een nieuw groeimedium plaatst is in ontwikkeling. Nu is dat alleen nog niet aan de orde omdat het de installatie flink duurder zou maken, terwijl we telers juist een interessante optie voor weefselkweek dichtbij huis willen aanbieden. Voor telers die rond de één miljoen planten per jaar nodig hebben is dat nu met onze nieuwste technieken zeker het geval.”
Voor meer informatie:
ViVi Green Innovators
www.vivi.nu
Daan Mansveld
d.mansveld@viscon.eu
+31 (0)6 29 70 30 70