Hoe kan zonne-energie het best worden toegepast op kwekerijen en Kenia? Deze zomer hoopt Sam Hogervorst van Greenspark het antwoord te hebben. Hij is gestart met een proef op een rozenkwekerij, alwaar hij de voor- en nadelen van vier verschillende opstellingen - op land, op de schuur, op de kas en op water - met elkaar vergelijkt. Een kosten-baten analyse, waarin ook rekening wordt gehouden met ecologische factoren, moet het uitwijzen.
Zonnepanelen bij Fontana Farm Turi Molo, Kenia
Huidige situatie
In de meeste gevallen worden zonnepanelen geïnstalleerd op het land of op de verwerkingsruimten. Voor beide is wat te zeggen, vertelt Sam. "De meerderheid van de kwekers kiest voor het dak want dat is het goedkoopste. De ruimte is echter vaak krap, vaak te weinig. Op de grond is meer plek, maar dan gaat de ruimte ten koste aan, bijvoorbeeld, productiemeters. Bovendien blijkt het vaker duurder, omdat meer beveiliging nodig is om diefstal tegen te gaan."
Innovatieve implementatie
Daarom dat Hogervorst vooral naar de innovatievere implementaties, namelijk op het kasdek of bassin, kijkt. "Naar met name dat laatste heeft in Kenia nog nauwelijks iemand serieus gekeken, maar het heeft veel voordelen", vervolgt hij. "Wereldwijd zijn meerdere proeven uitgevoerd en met name om ecologische redenen blijkt het zeer interessant. Door drijvende panelen te plaatsen, verdampt er minder water, heb je minder last van algen en worden de panelen gratis en automatisch gekoeld, wat de effectiviteit ten goede komt."
En wat te zeggen voor het kasdek? "In Kenia zijn de kassen van plastic (polyethyleen). Letterlijk op de kas gaat dus niet, maar je kunt wel denken aan een soort verlenging van de kasboog. Zo creëer je nieuwe ruimte, en bovendien kijken we naar de toepassing van zogenaamde BiFacial zonnepanelen, panelen die van beide zijden licht opvangen en zo de opbrengst vergroten."
Een sub-vraag in het onderzoek is of telers er verstandig aan doen panelen te kopen dan wel te leasen.
Belang zonne-energie in sierteelt Kenia
De afgelopen tijd is de belangstelling voor zonne-energie bij kwekers in Kenia enorm toegenomen. Hoe komt dat zo? "Daar zijn meerdere redenen voor", besluit Sam. "In de eerste plaats zijn zonnepanelen over de afgelopen jaren steeds efficiënter geworden. In de tweede plaats ligt Kenia op de evenaar, de instraling van de zon is hoog. In de derde plaats is de levering van elektriciteit onbetrouwbaar. Tot wel 20 keer in de week valt de stroom uit, waarop kwekers hun toevlucht moeten nemen tot dieselgeneratoren. Diesel is weer duur en slecht voor het milieu. En dat brengt ons bij de laatste reden, en dat is dat het merendeel van de rozen bestemd is voor de Europese markt. Duurzame productie wordt daar steeds belangrijker geacht, en met duurzame energiebronnen als zonne-energie spelen de Keniaanse producenten daar op in."
Voor meer informatie over het onderzoek kunt u contact opnemen met Sam Hogervorst, research@greenspark.co.ke
Voor meer informatie
Greenspark (K) Ltd
P.O.Box 919
00606 Nairobi, Kenia
E: info@greenspark.co.ke
www.greenspark.co.ke