De Boerenbond vraagt de federale en Vlaamse overheid om specifieke steun voor de land- en tuinbouw. Agrarische ondernemers hebben het zwaar. De algemene steunmaatregelen die er zijn, zijn niet aangepast aan de eigenheid van de sector en dus zijn ze niet echt geholpen.
Hieronder het betoog, dat gelijkenissen toont met de situatie in Nederland, waar ook om specifieke maatregelen werd gevraagd, maar niet alle vragen werden gehonoreerd, waardoor telers nog steeds buiten de boot vallen.
Tot eind 2020 kwam de coronasteun voor land- en tuinbouwbedrijven in Vlaanderen uit op bijna 7 miljoen euro. Dat liet landbouwminister Crevits weten op schriftelijke vragen. Om omzetverlies te dekken in werd door 90 land- en tuinbouwbedrijven voor de periode augustus-september 2020 een aanvraag ingediend, zo berichtte Landbouwleven.
Lange nasleep
Als essentiële sector kan en moet de land- en tuinbouwsector de (voedsel-)productie handhaven doorheen de hele coronacrisis. Dit betekent niet dat de bedrijven geen impact ondervinden, wel integendeel. De eerste, acute coronafase hakte er stevig in bij enkele specifieke sectoren zoals bijvoorbeeld de sierteelt en aardappelen. Voor wat de acute impact betreft is snel geschakeld op de verschillende overheidsniveaus om de verliezen enigszins op te vangen.
Helaas laat inmiddels de nasleep zich ook sterk voelen in alle andere sectoren en vooral bij de dierlijke productiesectoren. In de varkenssector staat de rentabiliteitsbarometer bijvoorbeeld onder nul wat betekent dat varkenshouders zelfs hun veevoederkosten niet meer kunnen dekken, laat staan zichzelf een loon kunnen uitbetalen. Factoren zoals tweede en dreigende derde besmettingsgolven, de vertraagde terugkeer naar vlot handelsverkeer, deels ingegeven door protectionisme, een zwakkere vraag omwille van de algemene groeivertraging, in periodes van lock-down opgebouwde voorraden die terug op de markt komen en de sterkere onderlinge concurrentie zullen voor langere tijd druk op de prijzen zetten.
Helft bedrijven liquiditeitsproblemen
“Voor wat het opvangen van deze aanzienlijke nasleepeffecten betreft rekenen we op Europese maatregelen, maar we moeten vaststellen dat de EU hier uit zijn rol valt en dat de verwachte steun onbegrijpelijkerwijs uitblijft,” merkt Boerenbondvoorzitter Sonja De Becker op. “Feit is wel dat door de aanhoudende druk op de prijzen de land- en tuinbouwbedrijven in Vlaanderen met liquiditeitsproblemen kampen en dus dringend nood hebben aan maatregelen die daarop inspelen.”
Boerenbond dringt bij de federale en Vlaamse overheid aan op specifieke steun. Specifieke steun omdat de huidige, algemene steunmaatregelen veelal niet aangepast zijn aan de eigenheid van de sector. Zo worden de gewoonlijke beschermingsmechanismen bijvoorbeeld pas geactiveerd bij omzetverliezen van -60%, een horde die voor veel land- en tuinbouwbedrijven vaak niet realistisch blijkt omdat de productie moet verzekerd worden. Maar intussen staan de prijzen wel onder druk en gaat de marge diep in het rood.
Federaal kwam er net voor nieuwjaar een tegemoetkoming in de vorm van het overbruggingsrecht omzetdaling. “Maar ook op Vlaams niveau blijven we aandringen op aangepaste steun,” besluit voorzitter De Becker. “Duidelijk is alvast dat ook in de toekomst er nood zal blijven aan gerichte en structurele tools om zulke volatiliteit op te vangen en dat er moet worden in gezet op het terug vlot trekken van door de crisis uitgestelde investeringen, ook in de land- en tuinbouwsector.”