Vraag 1
Zowel de bundeling glasgroenteteelt als de financiering/sanering van de glastuinbouw door de Rabobank gaat de gehele Nederlandse glastuinbouw aan. Welke rol speelt het College van Westland bij de plannen die nu besproken worden?
Antwoord 1
Op 13 november jl. heeft het college, samen met de Provincie Zuid-Holland en het Ministerie van Economische Zaken een samenwerkingsovereenkomst gesloten met de Stichting Herstructurering en Ontwikkeling Tuinbouw (HOT), bestaande uit de Federatie VruchtgroenteOrganisaties, Flora Holland, Agrologistiek Nederland en Rabobank Westland. In de ontstane 'Coalitie HOT' Herstructurering en Ontwikkeling Tuinbouw (HOT) zal wethouder Duijvestijn plaats nemen in de Stuurgroep en samen met gedeputeerde Weber van Provincie Zuid-Holland zich richten op de pijler Infrastructuur S Energie. Voor de pijlers Afzetstructuur, Agrologistiek en Herstructurering zal primair 'het bedrijfsleven' als trekker fungeren en voor de pijler GMO/ACM het Ministerie van EZ.
De Coalitie HOT buigt zich momenteel over de verdere invulling van organisatie en concretisering van de doelstelling(en), taken, etc. Het college is hier bij betrokken.
Vraag 2
De reconstructie en modernisering van het teeltareaal is belangrijk voor Westland om naar de toekomst een sterk en duurzaam glastuinbouwgebied te blijven. Tevens zien wij ontwikkelingen bij agro-gerelateerde bedrijven die ook essentieel zijn voor ons glastuinbouwcluster zoals zaad-, veredelings-, toeleverings- en logistieke bedrijven. Op welke wijze gaat het College er voor zorgen dat deze ontwikkeling meegenomen gaat worden in het plan Veerman?
Antwoord 2
In het College WerkProgramma (CWP) heeft het college de noodzaak van modernisering van het teeltareaal onderschreven. Door de economische recessie was er de laatste jaren te weinig investeringsruimte bij ondernemers voor herstructurering en modernisering. De afgelopen jaren bleef de vernieuwing dan ook steken op ca. 20 hectare per jaar in plaats van de benodigde 100 hectare per jaar om een vitaal areaal te behouden. Gesteld kan worden dat de 'wet van de remmende voorsprong' nadrukkelijk voor Westland van toepassing is. Het college constateert daarbij dat de nieuwbouw die wel plaatsvindt de laatste jaren, vooral buiten Westland en Nederland plaatsvindt.
Willen we een sterk en concurrerend glastuinbouwcluster behouden in Westland, dan is herstructurering en modernisering essentieel voor de vitaliteit en innovaties. Hiervoor zijn investeringen noodzakelijk. Door andere marktomstandigheden dan voor de crisis zijn de randvoorwaarden om investeringen in Westland te stimuleren veranderd. Belangrijke randvoorwaarden zijn een concurrerende energie- infrastructuur, concurrerende grondprijzen en voldoende, direct beschikbare kavels van voldoende schaalgrootte. Op deze aspecten zal een groot deel van de inzet van de Coalitie HOT op gericht zijn.
Hoewel de Coalitie HOT zich tot opdracht heeft gesteld om de Greenports in Nederland te versterken zal er, gelet op de urgentie van enkele vraagstukken in Westland, bij de uitvoering van de kerntaken door de Coalitie HOT de nadruk vooral liggen op Westland. Zoals onder antwoord 1 aangegeven is gemeente Westland nauw betrokken bij juist deze onderdelen van het 'planVeerman'.
Het college heeft zich in CWP eveneens tot doel gesteld om onder andere veredelingsbedrijven optimaal te faciliteren. Middels onder andere de vaststelling van het bestemmingsplan Seed Quality Center (Rijk Zwaan) is hier reeds gevolg aan gegeven. Daarbij heeft het college aan de raad aangegeven voornemens te zijn de definitie van een glastuinbouwbedrijf te 'verruimen', zodat (zaad-)veredelingsbedrijven onder deze definitie vallen. Dit in lijn met de Visie Ruimte en Mobiliteit van de Provincie Zuid-Holland, die in afstemming met ondernemers en gemeenten, waaronder Westland, tot stand is gekomen.
Op het gebied van agrologistiek zal in het kader van de Coalitie HOT de nadruk liggen op het versterken van het multimodale vervoersmogelijkheden en het versterken van de functie van de agrologistieke draaischijf in Westland.
Vraag 3
Uit het rapport-Hordijk blijkt de aanwezigheid van veel in de weg liggende agrarische en burgerwoningen een groot knelpunt om te komen tot een goede toekomstgerichte verkaveling en schaalgrootte. Op welke wijze gaat het College dit oplossen?
Antwoord 3
Sinds 2006 bestaat in Westland de mogelijkheid om een in de weg liggende woning, bij herstructurering, uit te plaatsen naar een locatie waar deze niet in de weg ligt. Deze regeling werkte met name in de hoogtijdagen van de herstructurering als smeermiddel om herstructurering te bevorderen. Door de crisis en andere marktomstandigheden is het effect van deze regeling afgezwakt. In het project 'Poelzone' heeft een actieve uitplaatsregeling die gepaard ging met concrete en aantrekkelijke uitplaatslocaties en een financiële tegemoetkoming (subsidie) haar vruchten afgeworpen.
Naast het gegeven dat er nog honderden woningen in de toekomst de glastuinbouw kunnen frustreren neemt het aantal vrijvallende, in de weg liggende, woningen door het afnemen van het aantal bedrijven (jaarlijks meer dan 5Vo) nog steeds toe. Wij zijn van mening dat hiervoor nieuwe instrumenten nodig zijn om actief deze woningen naar goede locaties te verplaatsen, zodat er ruimte ontstaat voor moderne glastuinbouwbedrijven. In de geplande Raadinformatieavond van januari 2016 willen wij hier graag met uw raad verder over van gedachte wisselen, zodat met nieuwe en/of aangepaste instrumenten een versnelling kan worden gerealiseerd in het uitplaatsen van in de weg liggende woningen. Uiteraard kunnen deze instrumenten ook samenhangen met de uitvoering van het 'plan-Veerman'.
Vraag 4
Wat er tot nu toe van het plan Veerman naar buiten gekomen is, betreft vooral het versterken van de samenwerking en daarmee de concurrentiepositie van de glasgroenteteelt. Ongeveer de helft van het glastuinbouwoppervlak in Westland is sierteelt. Op welke wijze wordt de sierteelt bij het plan Veerman en in het bijzonder de herstructurering betrokken?
Antwoord 4
Anno 2014 wordt op 28Vo van het areaal in Westland bloemen geteeld en op 2607o planten. Ten opzichte van het landelijk gemiddelde in de overige Greenports (resp. 1907o en 25Vo) kent Westland dus een zeer sterke sierteeltsector. Zoals in de beantwoording onder 1 is aangegeven is de sierteeltsector via Flora Holland vertegenwoordigd in de samenwerking. Het college heeft bij totstandkoming van de samenwerking uitdrukkelijk het belang van de sierteelt voor Westland naar voren gebracht. De sierteelt kan een zeer belangrijke rol spelen bij de modernisering. Het college zal er op toezien dat ook het belang van de sierteelt wordt meegenomen in het plan.
Vraag 5
In uw beantwoording van onze vragen van 2 februari jl. schrijft u dat het niet mogelijk is om een compensatiefonds op te zetten voor "saneringsgebieden", maar u geeft wel aan dat compensatie in ruimte mogelijk is. CDA Westland hecht hier sterk aan omdat er bij de eerder genoemde agrogerelateerde bedrijven een behoefte aan is. Hoe gaat het College hieraan invulling geven?
Antwoord 5
Het 'compenseren in ruimte' is één van de instrumenten die nader onderzocht kan worden in de uitvoering van het 'plan Veerman'. Het instrument is immers gecompliceerd, mede omdat er gronden in 'depot' genomen moeten worden (voorfinanciering en stalling) en waardebepalingen van gronden diffuus zijn (denk aan locatie, huidige bestemming, aanwezigheid van opstallen, kwaliteit daarvan, eventueel aanwezige bedrijfswoning, etc).
Vraag 6
Deze week hebben we kennis kunnen nemen van de verkenningen rond de warmterotonde om met restwarmte uit de Rotterdamse haven kassen en woningen van warmte te voorzien. Op welke wijze wordt de warmterotonde betrokken bij de herstructurering van het Westland, maar ook in relatie tot de aardwarmteprojecten in Westland? Wat is de visie hierop van het College?
Antwoord 6
Onderdeel van de warmterotonde is het zogenaamde 'Cluster West'. Voor Cluster West is een projectgroep actief die verantwoordelijk is voor de uitwerking. Daarbij zijn diverse partners betrokken, zoals aangegeven in de RaadInformatieAvond van 27 oktober 2015. De projectgroep van Cluster West staat organisatorisch los van de Coalitie HOT. Westland en Provincie ZuidHolland zijn belangrijke schakels tussen beide projecten en zal er via de deelname in beide projecten voor zorgen dat afstemming plaats gaat vinden. In onze visie is de realisatie van de warmterotonde is een belangrijk onderdeel om te komen tot een concurrerende energie-infrastructuur. Hetzelfde geldt voor aardwarmteprojecten.
Vraag 7
De glastuinbouw wil meer onafhankelijk worden van fossiele brandstoffen. De gewenste energietransitie gaat echter naar onze mening te langzaam. Welke inspanningen verricht het College in samenwerking met de commissie Veerman om deze energietransitie daadwerkelijk te versnellen?
Antwoord 7
Versnelling van de energietransitie is om meerdere redenen weerbarstig. De belangrijkste weerstand voor versnelling betreft de risico's die samenhangen met nieuwe ontwikkelingen en de financiering van dergelijke projecten. De versnelling van de energietransitie verloopt via een aantal sporen:
- risico's verlagen door te leren van ervaringen en te streven naar een verhoging van de kwaliteit van de projecten;
- lobby inzetten om knelpunten in wet- en regelgeving weg te nemen en subsidies te verkrijgen om projecten aan te jagen;
- de financiering van projecten mogelijk te maken door bijvoorbeeld bundeling van projecten zodat aanspraak kan worden gemaakt op "Juncker"-gelden;
- samenwerking met andere partijen versterken, zoals participatie in Coalitie HOT en Cluster West.
Vraag 8
Essentieel bij een lager verbruik van fossiele brandstoffen is de beschikbaarheid van voldoende C02. Wat doet het College om dat te bereiken?
Antwoord 8
De gemeente Westland is betrokken bij ontwikkelingen die de C02 voorzieningen kunnen versterken en de hoeveelheid C02 doen uitbreiden. Daarvoor is de gemeente in contact met OCAP. OCAP levert sinds 2005 C02 aan een deel van Westland en is voornemens om haar leveringsgebied uit te breiden. Daar wordt de gemeente actief bij betrokken, zodat de benodigde infrastructuur op een efficiënte wijze gerealiseerd kan worden.
Samen met de OCAP heeft de gemeente contact met het ROAD-project (Rotterdam Opslag, Afvang Demonstratie), waarvoor getracht wordt EU-middelen beschikbaar te krijgen. Levering van C02 aan de tuinbouw zal realisatie van dit project mogelijk vereenvoudigen.
In het project Cluster West, van de warmterotonde, wordt voortdurend en nadrukkelijk gesteld dat één op één levering van C02 noodzakelijk is wil de tuinbouw overgaan op afname van warmte. Momenteel worden de mogelijkheden onderzocht, via Havenbedrijf Rotterdam en Deltalinqs, om de levering van C02, thans door Shell Pernis en Abengoa, uit te breiden.
Vraag 9
Tijdens de Raadinformatieavond van 30 september jl. hebben wij kennis genomen van de ontwikkeling van Bio Base Westland. Hoe denkt het College deze ontwikkeling te betrekken en te versnellen bij de invulling van het Herstelplan?
Antwoord 9
Er lopen verschillende projecten met tuinders in Westland en Oostland om te proberen waarde uit reststromen te halen en nieuwe teelten op te zetten voor nieuwe markten. Bio Base Westland doet momenteel het voorbereidende werk om mogelijkheden voor die verdiencapaciteit in beeld te brengen. Dit vergt, zoals Veerman zelf ook stelt, veel investeringen en onderzoek. Het college overlegt momenteel om de projecten van Bio Base Westland binnen de Zuid-Hollandse Greenports op te pakken, om zo schaalvergroting te bewerkstelligen en door de actievere inzet van het Kenniscentrum Plantenstoffen ook een versnelling te krijgen richting potentiële afnemers (de markt). Waar mogelijk zal het college stimuleren om deze twee ontwikkelingen (uitvoering Coalitie HOT en Bio Base) elkaar te laten versterken.
Vraag 10
Ook de Rabobank is betrokken als partner bij het Herstelplan. Vanuit de media hebben we vernomen dat de bedrijven die niet mee kunnen of willen investeren in de toekomst geen steun meer zouden krijgen van de bank. Is deze informatie juist? Zo ja, is het College hiervan op de hoogte en wat is de visie van het College hierop?
Antwoord 10
Het is aan een bank of andere financier om haar financieringsvoorwaarden op te stellen. Het college is er van overtuigd dat Rabobank (Westland), in het belang van een sterke greenport Westland, glastuinbouwbedrijven zal blijven financieren op basis van passende voorwaarden. Daarbij is de Rabobank niet enig financier van glastuinbouwbedrijven in Westland.
Vraag 11
Behoort het tot de mogelijkheden dat de Rabobank zich een rol toebedeelt als gebiedsmakelaar en dat er een functie als grondbank georganiseerd gaat worden? Welke mogelijkheden ziet het College hiervoor?
Antwoord 11
Ja, gelet op het feit dat de Rabobank niet alleen financier is, maar in sommige gevallen ook eigenaar (is geworden), behoort dit tot de mogelijkheden. In de verdere uitwerking zullen mogelijke vormen, zoals een grondbank, worden geanalyseerd.
Vraag 12
Vindt het College het gewenst om vanuit dit Herstelplan te kijken naar een vorm van een op te zetten Ontwikkelbedrijf?
Antwoord 12
Naast de in vraag en antwoord 11 genoemde grondbank, behoort ook een ontwikkelbedrijf tot de mogelijkheden en zal ook deze vorm worden bekeken.
Vraag 13
Op welke wijze wordt de gemeenteraad van Westland bij deze ontwikkelingen betrokken?
Antwoord 13
Als gevolg van de Coalitie HOT wordt momenteel in de verschillende satellieten hard gewerkt om projecten nader te concretiseren. Wij streven er naar om op de RIA van 19 januari al meer duidelijkheid te kunnen verschaffen. Wij gaan er vanuit uw vragen met deze brief te hebben beantwoord.
Bron: Gemeente Westland