Inmiddels zijn er uitbraken geweest van Xylella fastidiosa op Corsica en Nice.Op Corsica is de bacterie aangetroffen op Polygala myrtifolia, Spartium junceum, Pelargonium graveolens, Cytisus racemosus. De hier aangetroffen bacterie Xf is een ander genotype dan het genotype dat de ziekte in olijfbomen veroorzaakt.In Nice is de bacterie Polygala myrtifolia gevonden bij een nationale survey (500 monsters). Ook is een tweede besmetting vastgesteld in de directe omgeving van Cannes.
foto: LTO Glaskracht Nederland
Dit laat zien dat waakzaamheid en preventie nog steeds hard nodig blijven om besmettingen te voorkomen. De EU kondigt daarom binnenkort een plantenpaspoortplicht af voor vrijwel alle plantensoorten/geslachten, die in Europa vatbaar zijn gebleken voor Xf.
Maatregelen EU
De Europese Commissie heeft vanaf februari 2014 maatregelen genomen om de verdere introductie en verspreiding van Xf tegen te gaan. Die maatregelen zijn in juli 2014 en mei 2015 aangepast. Binnenkort denkt men aan een nieuwe maatregel, namelijk een plantenpaspoortplicht voor vrijwel alle plantensoorten/geslachten, die in Europa vatbaar zijn gebleken voor Xf.
Dit betekent dat deze planten tijdens de teelt een aantal keren wordt geïnspecteerd op fytosanitaire kwaliteit. Het plantenpaspoort bevat onder andere een code van de lidstaat en een registratienummer waaronder de teler, handelaar of importeur is geregistreerd. De lijst met planten waarvoor een plantenpaspoort gaat gelden, wordt naar verwachting eind november 2015 vastgesteld door de Europese Commissie. NB. De totale waardplantenlijst van Xf is veel groter en terug te vinden op de site van de NVWA.
Voorzorgsmaatregelen
Het gegeven dat Xylella nu ook al buiten Italië is gevonden, maakt des te meer duidelijk dat het raadzaam is goed op te letten waar u als kwekers uw plantmateriaal vandaan haalt.De adviezen uit eerdere berichtgeving blijven nog steeds van kracht:
- Vraag aan uw toeleverancier waar het plantmateriaal en (halfwas) bomen, kuipplanten en tuinplanten vandaan komen (wat is de geschiedenis van het plantmateriaal?). Verifieer of aan de kwaliteitseisen en fytosanitaire eisen is voldaan. Wanneer u twijfelt over de kwaliteitsgaranties ruim de planten dan op (op verantwoorde wijze: inpakken en naar de vuilverbranding).
- Bedenk dat de ziekte aanwezig is in Zuid-Italië (en meer specifiek de hak van Italië) en aan de Middellandse Zee Kust in Frankrijk. Check op aanwezigheid van cicaden, schuimcicaden en andere zuigende insecten en bestrijdt deze eventueel direct.
- Zet plantmateriaal afkomstig uit Italië en Zuid Frankrijk niet zomaar op een bedrijf in een boomteeltcentrum of glastuinbouwgebied: verifieer eerst de gezondheid van het plantmateriaal, laat eventueel uit voorzorg toetsen op Xylella en bestrijdt vectoren.
- Immers als Xf zich manifesteert in een gebied en zich kan gaan vestigen, dan is handel van waardplanten van Xf (een lijst met meer dan 200 soorten/geslachten) in een zone van 10 kilometer, gedurende 5 jaar niet mogelijk. Op deze uitgebreide waardplantenlijst staat een groot deel van het boomkwekerijsortiment dat in Nederland geteeld wordt.
- Ga niet op ‘koopjes’ af, plantmateriaal dat in Italië (en Frankrijk) tegen dumpprijzen worden aangeboden
De LTO vakgroep ontwikkelt samen met LTO Glaskracht Nederland, VBN, Anthos, Plantum, Tuinbranche Nederland, NVWA en Naktuinbouw een fytosanitair preventieprotocol voor Xylella. Dit protocol, dat geldt voor iedere schakel in de keten, beschrijft meer gedetailleerd de do’s en de dont’s.
Onderzoek
Er zijn nog veel vragen over Xylella: o.a. over de vatbaarheid van alle waardplanten voor de verschillende genotypen van Xf, de beheers- en bestrijdingsmogelijkheden van de bacterieziekte en van de vectoren, de overwinteringskans in Noord-West Europa; monitoring en detectie op Xf,. In Brussel waren op 12 en 13 november wetenschappers bijeen om kennis en kennisvragen met elkaar uit te wisselen. De uitkomsten van deze bijeenkomst worden benut in de vraagstelling van internationale onderzoeksprogramma’s, waaraan de EU een financiële bijdrage levert. Namens de LTO vakgroep bomen en vaste planten, nam portefeuillehouder Plantgezondheid, Jan Veltmans, deel aan deze bijeenkomst.
Als u naar aanleiding van dit bericht vragen heeft, kunt u contact opnemen met:Jan Veltmans 06-54220132 jveltmans@lltb.nlof Anneke van Dijk 06-11365628 avdijk@ltonoord.nl
bron: LTO Noord