glastuinbouw blijft vaak de fout in gaan
Herinspecties voor overtreders SZW in nieuw programma
In de glastuinbouw blijkt mede op basis van de inspectieresultaten van de afgelopen jaren relatief veel mis. Het naleefgedrag laat te wensen over en de arborisico's zijn hoog. De ervaring leert dat relatief veel bedrijven de wettelijke regels overtreden. Dit houdt onder andere verband met een te laag veiligheidsbewustzijn (ontbreken kennis), maar ook met te weinig investeren in het gezond en veilig werken
Bij de uitvoering van de inspecties vernamen de inspecteurs met regelmaat dat ondernemers:
• de groenteteelt economisch gezien niet voldoende rendabel vonden en zij 'overstapten' naar bijvoorbeeld de fruitteelt of potplanten
• de beperkte rentabiliteit en 'overlevingsdrang' maakten dat bepaalde ondernemers minder oog hadden voor veilig en gezond werken: de focus ging uit naar de productie
• als primaire producent meer dan voorheen een directe relatie hebben met de afnemende groothandelaars en retail en er dus minder beroep werd gedaan op de schakels tussen deze partijen
• steeds minder kinderen en jeugdigen inzetten. In plaats daarvan geven zij de voorkeur aan de inzet van arbeidsmigranten. Deze hebben minder begeleiding nodig, waardoor de voortgang / continuïteit beter gewaarborgd is
• Ook zien inspecteurs dat er schaalvergroting plaatsvindt en dat kassen in eigendom zijn van kassenbouwers, die dan tevens het onderhoud en reparaties voor hun rekening nemen. Glastuinbouwers besteden het onderhoud (en werk met een hogere gevaarzetting) ook uit aan gespecialiseerde ondernemingen. Enkele grote afnemers van de producten toetsen niet alleen op de voedselveiligheid van de producten, maar hebben ook nadrukkelijk oog voor de manier waarop deze worden geteeld. Zij passen ook een strenge controle toe op diverse Arbo-aspecten. Daar waar dit aan de orde was, constateerden de inspecteurs veilige en gezonde werkplekken
• De inspecteurs hebben het beeld dat er geen verslechtering, maar ook geen verbetering in de naleving is opgetreden ten opzichte van het project 2012.
Aanpak
Met het nieuwe programma Land- en Tuinbouw programma zet de Inspectie in op het tegengaan van concurrentievervalsing, het creëren van veilige en gezonde arbeidsplekken, het terugdringen van ongevallen en beroepsziekten en het bestrijden van illegale tewerkstelling, onderbetaling en arbeidsuitbuiting. In de probleemanalyse die voor dit programma is uitgevoerd worden deelsectoren benoemd die een verhoogd risico hebben op het niet naleven van arbeidswetten. In deze deelsectoren zullen onder meer inspecties worden uitgevoerd en zo nodig opsporingsonderzoeken worden gestart.
Speciale aandacht
In 2016 gaat de aandacht binnen dit programma uit naar werkgevers die in aanmerking komen voor een herinspectie. Ook is er speciale aandacht voor verschillende telers in de vollegrondsteelt (aardbeien, asperges, boomkwekers, groente- en bollenteelt). Daarnaast vinden verkenningen plaats bij ondernemingen in de viskweek, aquacultuur, bos en natuur en bij hoveniers en ondernemingen in de groenvoorziening. Bovendien doet de Inspectie een verkenning naar bedrijven in de lelieteelt, waarna zij beoordeelt of in een later stadium inspecties nodig zijn. Verder kijkt de Inspectie naar tewerkstelling van asielzoekers door ondernemingen in de omgeving van asielzoekerscentra.
In het programma zal de Inspectie een breed scala aan interventiemiddelen inzetten. Hierbij betrekt zij haar ketenpartners. De Inspectie ontwikkelt een interventiestrategie aan de hand van risicoprofielen. Verder organiseert zij een dag tegen arbeidsuitbuiting in land- en tuinbouw, ontwikkelt ze een communicatiestrategie en een handhavingsperspectief en verbetert ze de slachtoffersverwijzing. Daarnaast voert zij inspecties en opsporingsonderzoeken uit.
Bron: Inspectie SZW