Tholen - In 1969, het jaar dat de eerste stap op de maan werd gezet, startte Teun Stolze een bedrijf dat huishoudelijke klussen op het gebied van elektrotechniek deed. Na drie jaar werd Bram van den Ende zijn eerste werknemer en vervolgens gingen Bram en tuinderszoon Teun aan de slag in de tuinbouwsector. Teun Stolze: "In de beginperiode was het heel veel uren maken. In 1972 kwam in de persoon van Bram het eerste personeelslid in dienst. Daarna volgden er velen. De garage werd al snel te klein waarna er in de bloementuin achter het huis een werkplaats is gebouwd."
Teun Stolze is de oprichter
Ploffer
Bram: “We voerden elektrotechnische werkzaamheden uit in kassen en later kwam daar automatisering (met Priva) bij. De tuinbouw zag er toen natuurlijk heel anders uit. De lucht werd met de hand bediend en als het koud werd ging de ploffer aan. Door die ploffer kwam men erachter dat CO2 goed was voor het gewas.” Naast elektrotechniek kwam er ook watertechniek bij en weer later kwam het klimaatcomputertijdperk.
Bram van den Ende
Golfbeweging
Het vijftigjarig bestaan van Stolze is een feit om te vieren. En ook een goed moment om terug te kijken op – zoals Bram het noemt – de golfbeweging in de tuinbouw. “Ik weet nog dat we aan het werk gingen zonder eerst de prijs af te spreken. Je verleende een dienst en stuurde later gewoon de rekening. Later maakten we offertes – kregen we meer concurrentie. Lange tijd ging het daardoor om de prijs. Enerzijds is de prijs nog wel een belangrijke factor. Anderzijds heeft de organisatie en de kwaliteit voorrang.”
Het ging de sector in de afgelopen vijftig jaar niet altijd voor de wind. Toch was er in die zware jaren veel saamhorigheid, vertelt Bram. "Hoewel het financieel zware tijden waren, hadden we er begrip voor dat als er een klant belde dat zijn klimaatcomputer stuk was, er geen geld was voor een nieuwe. Ik installeerde soms een gebruikte computer in de kas zonder dat de teler er gelijk voor hoefde te betalen. Dat hielp hem uit de brand en zonder dat je dat door hebt, is dat een succesformule. Het tij kan snel keren, want enkele jaren later werd juist deze teler weggekocht en mocht Stolze het installatiewerk op het nieuwe bedrijf uitvoeren. Het was – gek gezegd – toch een mooie tijd omdat je als ondernemer uitgedaagd werd om staande te blijven.”
Helling
“Ik heb veel zaken met mijn hart gedaan”, vertelt Bram. Als hem naar hoogtepunten in al die jaren gevraagd wordt, denkt hij diep na. “Het is net alsof je een helling oploopt. Pas als je achterom kijkt, zie je hoe ver je gestegen bent. Bijzonder vind ik het dat de mensen die hier werken in veel gevallen al erg lang bij het bedrijf betrokken zijn. In wat voor functie dan ook – techneuten, financiële mensen, magazijnmedewerkers – we versterken elkaar.”
De nu 64-jarige Bram is aan het afbouwen en zal binnenkort, met pijn in zijn hart, afscheid nemen van het bedrijf. “Het gaat nu erg goed met het bedrijf en het is een mooi moment om op het huidige hoogtepunt afscheid te nemen.”
Meegroeien
Carel van Ruijven: “We zijn met onze klanten en leveranciers meegegroeid. We hebben mooie projecten gerealiseerd door naar de klant te luisteren en hier de juiste technische invulling voor te vinden. Daarnaast hebben we met elkaar mooie ontwikkelingen kunnen doormaken zoals in de procesautomatisering, fabricage schakelpanelen, strengen en complete waterunits.
Zelf groei ik al vanaf 1991 mee met de organisatie en hebben we een hoop mooie technische uitdagingen met elkaar mogen realiseren. Het is prachtig om te zien dat we met een goede samenwerking en met beide benen op de grond ver kunnen komen met elkaar.”
Niels van den Ende
Ondernemen met hart en verstand
Niels van den Ende kent het bedrijf ook op zijn duimpje. “Vanaf dat ik kan lopen, loop ik al bij Stolze. Vroeger ging ik met mijn vader (Bram van den Ende) mee om te spelen in de werkplaats. Vanaf mijn zestiende werk ik bij het bedrijf samen met vrienden, familie en goede collega’s. Stolze is in heel mijn leven een rode draad. De laatste drie jaar mag ik meedraaien in de top en sturing geven aan dit ‘grote schip’, wat een enorme uitdaging was en de komende tijd is.
Ik ben het meest trots op de mensen zowel klanten als personeel. We hebben een goed team aan mensen die zorg dragen voor de juiste oplossing bij onze klanten. We hebben dan ook veel klanten die niet twijfelen over de kwaliteit die wij als Stolze leveren en ons het vertrouwen geven. Vooral in deze drukke tijden weten we goed de projecten te begeleiden/realiseren en de service uit te voeren. ‘De mensen maken het bedrijf’ is een gezegde en voor ons is dat niet anders."
Theo Stolze
Eerste project in het buitenland
In de jaren 80 zijn ze gestart met export projecten. Theo Stolze, zoon van Teun Stolze, is ruim 30 jaar werkzaam bij Stolze en verantwoordelijk voor de exportafdeling. Hij herinnert zich nog als de dag van gisteren hun eerste project in Duitsland. Dat was een groot project. Theo: "Daarna is het erg snel gegaan en tegenwoordig bepaalt de export de helft van de omzet van ons bedrijf. Inmiddels werken we met diverse vaste partners in het buitenland (o.a. Duitsland, Mexico, Azerbeidzjan, Amerika en Canada) die lokaal service kunnen bieden aan onze klanten. Dat is een goed fundament voor de toekomst.”
Voor meer informatie:
Stolze
info@stolze.nl
www.stolze.nl