Tholen – Als je als energieleverancier tien jaar in Nederland actief bent, dan is dat reden voor een feestje. En wie nodig je dan uit? De grootverbruikers die je belevert: de telers. Telers die vandaag de dag bijna als volwaardige energiespecialisten door het leven gaan nu er zoveel op hen afkomt op energiegebied. Genoeg reden dus, dachten ze bij Endesa, om daar tijdens een kennissessie als energiespecialisten onder elkaar eens over bij te praten. En uiteraard ontbrak daarna ook het hapje en het drankje niet.
Bij een feestje hoort een groepsfoto
Door Endesa Energía was in het World Horti Center een programma in elkaar gezet rondom de energietransitie. Ruim dertig glastuinders kregen eerst de kans rond te kijken in wat is uitgegroeid tot een belangrijk verzamelpunt voor de glastuinbouwsector. Vervolgens was het tijd voor een drietal sprekers om de zaal te prikkelen met praktisch toegespitste thema's over de energietransitie, subsidiemogelijkheden en kansen op geothermiegebied.
Een deel van de groep kreeg een rondleiding door het World Horti Center. Getuige de weinige vingers die omhoog gingen op de vraag van rondleider Jan Enthoven of iedereen bekend was met het gebouw en het concept, werd het een mooie eerste kennismaking. Rob van Hulzen van de Van der Ende Groep greep zijn kans om tijdens de rondleiding iets te vertellen over zijn bedrijf.
Relatief nieuwe speler in energiemarkt
“Kent iedereen Endesa eigenlijk?”, vroeg Remco de Boer, dagvoorzitter en de eerste spreker, aan het begin van de daadwerkelijke kennissessie. Niek ten Elzen, directeur van Endesa Nederland, hoefde dat de aanwezige telers in de zaal niet uit te leggen. Sinds 2008 levert de internationale energieleverancier elektriciteit en sinds zes jaar is een aanzienlijk deel van haar klanten actief in de markt als grootzakelijke glastuinder. Daarbij voornamelijk de tuinders die veel gebruikmaken van (aardgas) voor warmte voor de gewassen; zij het middels een WKK of ketel(s). Ook voor nominaties via de Endesa-portal voor de teruglevering van elektriciteit kunnen telers bij Endesa terecht.
Endesa Nederland is onderdeel van de Spaanse naamgever, een toonaangevend bedrijf in de Spaanse energiesector dat al meer dan zeventig jaar actief is. Daarnaast maakt Endesa onderdeel uit van de Enel Group, het grootste elektriciteitsbedrijf van Italië en daarmee het op een na grootste nutsbedrijf van Europa. "Maar grootte zegt niet alles”, aldus Niek, “ook al zijn we in Nederland vanaf 2008 gestaag aan het groeien, wij hebben een bescheiden marktaandeel tussen de 5% en 10%. Met name door referenties van onze bestaande klanten die familieleden, tuinders uit de omgeving en zakenpartners over ons vertellen.”
Dat is echt wel typisch voor de tuinderssector; als je als (toe)leverancier je zaken op orde hebt en daarbij nog eens transparant te werk gaat, dan gaan er deuren open. We kiezen er dan ook bewust voor om organisch te groeien met een team dat goed op elkaar is afgestemd. Hierdoor kunnen we een efficiënte operatie zijn en uiteindelijk de overheadkosten laag houden. Daar profiteren onze glastuinders uiteindelijk ook van."
Remco de Boer en Niek ten Elzen
Bij Endesa aan energiespecialisten geen gebrek, eigenlijk net als bij de telers die mede door de energietransitie die gaande is ook goed op te hoogte (moeten) zijn. Remco de Boer, hij volgt de energietransitie als journalist en presentator op de voet, nam de zaal mee in de huidige stand van zaken in de energietransitie. “Jullie zijn als glastuinbouwsector echt goed bezig”, aldus Remco, “maar helaas is de rest van mijn verhaal niet bijster positief.”
Remco stond stil bij de winst van het Forum voor Democratie en legde uit dat volgens hem de verkiezingswinst voor een belangrijk deel het gevolg is van de klimaatproblematiek en de positie die partijleider Thierry Baudet daarin inneemt. Remco constateert veel polarisatie in de politiek en dat schaadt volgens hem de energietransitie die omgeven wordt door vooral heel veel holle retoriek.
“Het ene ‘energieakkoord’ of ‘klimaatdoel’ is nog niet eens gehaald – wie kent het Energieakkoord van 2013 nog? – of het volgende doel wordt alweer gesteld. Daarbij heeft Nederland de neiging om het zelf nóg beter te willen doen dan de gestelde eisen, zonder dat dat vaak realistisch is. Nederland bungelt ergens onderaan in de lijstjes of in het beste geval zijn wij een modale middenmoter, niets meer en niets minder.”
Welke maatregelen nu weer?
Een weinig opbeurend verhaal besefte Remco zich terdege. Een verhaal waarin de reductiepercentages en percentages duurzame energieopwekking de zaal om op de oren vlogen, maar tegelijkertijd een verhaal dat bij de telers in de zaal de vraag deed opkomen: “Wat hangt ons eigenlijk boven het hoofd?”
Vanuit de sector kijkt men met verbazing naar het politieke gesteggel en vreest men dat de politiek, onder druk van bijvoorbeeld de Urgendazaak over het niet halen van de klimaatdoelen door Nederland, maatregelen en noodgrepen gaat nemen die de glastuinbouwsector, die al hard bezig is te verduurzamen, onevenredig hard zullen raken.
Martijn de Vries
Inzoomen op subsidies
Na de pauze, waarin de lezing van Remco genoeg stof tot napraten gaf, kreeg Martijn de Vries het woord om als projectmanager bij New Energy Coalition uit te leggen welke subsidiemogelijkheden er voor de glastuinbouwsector allemaal zijn om te verduurzamen op energiegebied. Allerlei mogelijkheden passeerden de revue, van een ‘echte zak geld’ tot fiscale voordeelregelingen.
Ook werden de valkuilen op subsidiegebied besproken, waarbij Martijn er niet genoeg op kon wijzen altijd aan de regels te blijven voldoen en zeker niet af te wijken van het ingediende plan. Naderhand subsidie moeten terugbetalen is iets wat je natuurlijk als ondernemer ten allen tijden wilt voorkomen.
Romboud Harskamp onder het kersverse nieuwe logo van VB Group
Van het gas af met aardwarmte?
Een project waarvoor je subsidie zou kunnen aanvragen, is het gebruik van aardwarmte. Romboud Harskamp van VB Group legde de aanwezige telers de mogelijkheden op geothermiegebied uit en stond ook stil bij de uitdagingen waarmee de sector te maken heeft. Niet elke grondlaag is bijvoorbeeld even geschikt voor boringen en daarbij komt dat de ene geschikte zandlaag op twee kilometer diepte kan liggen, terwijl diezelfde laag even verderop als gevolg van breuklijnen op vier kilometer diepte ligt. En daarbij blijft het altijd nog de vraag wat er precies naar boven komt, ondanks inschattingen vooraf.
Ook op geothermiegebied worden er ambitieuze doelen gesteld, in 2030 50 petajoule aardwarmte is wat er in het ‘Masterplan Geothermie’ staat. Een goed, maar ook uitdagend streven, aldus Romboud. Subsidies kunnen daarbij helpen dit doel te halen en telers willen hun best wel doen om dat doel, dat niet alleen de glastuinbouwsector aangaat overigens, te halen.
Maar daarbij zijn er wel een pijnpunten, zoals hoe het zit met subsidie als een project stilligt. Dan blijkt dat de subsidie opeens niet binnen te stromen, omdat er is geen productie. Een gevaarlijke situatie voor investeerders, zo concludeerden de telers in de zaal, zeker als de bodem van de portemonnee van de teler in zicht komt bij een langdurige downtime. Een extra put die nodig is om een verstopping te verhelpen of warmte inkopen bij een andere partij, gaat al snel flink in de papieren lopen.
Een impressie van de pauzes
Ondanks dit soort pijnpunten en de bedenkingen over de actuele situatie in de energietransitie, werd het naderhand tijdens het diner gewoon gezellig. De telers zullen, samen met Endesa, zo goed mogelijk proberen om te gaan met de uitdagingen op energiegebied. “En laten we daarbij gebruik maken van elkaars kennis”, riep Niek tenslotte op.
Voor meer informatie:
Endesa Nederland
Herengracht 471-1
1017 BS Amsterdam
+31 (0) 20 344 5950
www.endesa.nl
contact@endesaenergia.nl