Bram Moerman (links) ruim 100 jaar geleden in de kwekerij van zijn vader
Stel je voor. Je neef komt op een dinsdag naar je toe en vertelt dat hij de geschiedenis van de familie op wil schrijven. Of je zin hebt om daaraan mee te werken. Wat antwoord je? Paprikatuinder Paul Moerman hoefde er niet lang over na te denken. “Ik dacht eerst dat het een bevlieging was, die wel weer over zou waaien – maar hij bleef er maar over doorgaan. Toen werd ik zelf ook steeds nieuwsgieriger en steeds enthousiaster.”
We hebben het over Koen van Wijk. Opgegroeid in Berkel en Rodenrijs als zoon van een kasverwarmingsinstallateur en uiteindelijk in de tuinbouwjournalistiek beland, besloot hij drie jaar geleden de geschiedenis van de tuindersfamilie Moerman en de glastuinbouw in Nederland op te schrijven. Vandaag verschijnt zijn boek ‘Land van Glas’, waarin het wel en wee van drie generaties Moerman besproken wordt. Enerzijds best spannend, vindt Paul Moerman. Hij is de derde generatie en zet het familiebedrijf inmiddels voor in Bleiswijk. “Voor mij is het ook een verrassing wat er instaat”, vertelt hij. Nerveus is hij niet echt. “De stukken die ik gezien heb, daar was ik positief over.”
Het boek draait om de kwekerij die door (opa) Bram Moerman gesticht werd, maar kent ook een breder perspectief. Zo begon de familie in de jaren ’20 van de vorige eeuw met de teelt van komkommers in platglas en gingen ze vervolgens over op tomaten. Vanaf de jaren ’50 werd er gezamenlijk gesorteerd en ging het product naar de veiling. Daarna maakte de paprika de intrede. Tot 1996 runde Paul samen met zijn broer het bedrijf, maar die besloot zijn geluk in Canada te zoeken. In 2005 moet het bedrijf wijken vanwege woningbouw en vestigt Paul zich op een nieuwe locatie, waar hij een grote kas kan wegzetten en later in 2012 nog een kas bijgekocht waar de paprika´s onder belichting worden geteeld. En waar het voor Paul en zijn vader geen vraag was of ze de tuinbouw in zouden gaan, weet hij niet of zijn zoon de kwekerij voort zal zetten. “Zoals wij vroeger opgroeiden in de tuinbouw, dat is nu niet meer.”
Het zijn de verhalen van de familie Moerman, maar het is ook het verhaal van de Nederlandse tuinbouw. Dat was voor Paul ook een motivatie om mee te werken aan het boek. “Het verhaal van de tuinbouw is nog zo onbekend. Hoe het er toen aan toe ging, en nu. Dat wordt nu een keer beschreven en dat mag ook wel eens aan de wereld verteld worden.” De tuinbouw is volgens Paul nu nog te onbekend in Nederland en voor de afzet is dat echt niet altijd positief. “Een Nederlander is al niet chauvinistisch. In het buitenland gaat de voorkeur nog wel uit naar product uit het land, maar dat heb je in Nederland al niet. Als we nou laten weten hoe het geproduceerd wordt, ten opzichte van andere landen, dan gaan ze misschien toch nog vragen om Nederlandse paprika of tomaat. We mogen trots zijn op wat we doen.”
Het boek is achteraf gezien nog specialer geworden voor de familie. Koen sprak gedurende het onderzoek ook met Pauls’ ouders. Die zijn inmiddels overleden. “Gisteren, tijdens de interviews, las Koen een stuk voor uit het boek. Dan hoor je toch weer een aantal zaken die je niet wist. Dat maakt het boek wel bijzonder.”
Land van Glas van Koen van Wijk ligt vanaf vandaag in de winkels. Klik hier voor meer informatie en verkoopadressen.