Eigen eilandjes
Rick Bakker, 4e generatie van familiebedrijf Bakker Seed Productions, studeerde vorig jaar af aan de Tuinbouw en Agri Business aan de Inholland Delft met een onderzoek naar big data en the Internet of Things in de Nederlandse tuinbouwsector. Zijn onderzoek besloeg een groot deel van de keten. Hij ging langs bij veredelaars, plantenkwekers en telers en stak ook zijn licht op bij technologieleveranciers en dienstverleners in de sector. "Er wordt veel geïnnoveerd, maar tijdens mijn onderzoek kwam ik erachter dat bedrijven veelal op hun eigen eilandje bezig zijn met de ontwikkeling van slimme technologieën. Mijn ideaal? Samenwerking."
Autonome kas
"Innovatie gaat sneller als we samenwerken. Dan ben je niet allemaal het wiel op hetzelfde moment aan het uitvinden. Via mijn Smart Horticulture netwerk, dat ik samen met mijn collega Edwin Lambregts bezig ben op te zetten, hoop ik bedrijven bij elkaar te brengen om samen innovatie aan te pakken", vertelt Rick. Met de bedrijven die aangesloten zijn bij het netwerk, wil de jonge visionair een autonome kas bouwen. "Een kas waar als het ware geen mens meer aan te pas hoeft te komen. Dat is het ideaalbeeld."
Computer vs mens
Rick denkt dat de kennis en ervaring van de teler het uiteindelijk niet kunnen winnen van een computer. "Een computer is beter in het nemen van beslissingen, kan de gevolgen van die beslissingen ook voorzien, analyseren en ervan leren. Je moet het zo zien," noemt Rick als voorbeeld, "een computer kan duizenden hersenscans per dag analyseren, checken op afwijkingen en deze detecteren. In het begin zal de computer fouten maken. Wanneer een arts de foute diagnoses aanklikt, onthoudt de computer deze patronen en daardoor heeft het een veel groter referentiekader dan een mens dat kan hebben."
"De groene vingers van de Nederlandse tuinder zijn op dit moment nog lastig te digitaliseren, maar er zijn wel veel ontwikkelingen op dit gebied aan de gang," stelt Rick. "Landen als China, Rusland of Polen hangen veel meer aan de data die hun teelten geven. De ontwikkeling snel kan gaan. Als er een bedrijf met een oplossing komt om die groene vingers wel te digitaliseren, kan de tuinbouwsector in bijvoorbeeld China dat veel sneller oppakken - ze zijn minder gebonden aan menselijke kennis. Ik wil zorgen dat wij als Nederlandse tuinbouwsector hen een stap voor blijven."
Draagvlak
Het is niet eenvoudig. Tijdens zijn onderzoek merkte Rick dat bedrijven omwille van de concurrentie lang niet altijd bereid zijn het achterste van hun tong te laten zien. Er wordt wel samengewerkt in bijvoorbeeld studiegroepen, maar daar wordt niet alles gedeeld over hoe bepaalde productiedoelen gehaald worden.Toch hebben er zich in de afgelopen maanden al 14 bedrijven aangesloten bij het Smart Horticulture netwerk. "Dat aantal groeit nog steeds. Het zijn koplopers in de Nederlandse tuinbouw die mijn overtuiging delen en die op het gebied van innovatie willen samenwerken."
Zijn afstudeeronderzoek liep naar eigen zeggen een beetje uit de hand. Hij werd uitgenodigd om zijn bevindingen te presenteren in Miami en vliegt volgende maand naar Berlijn. Inmiddels is hij in dienst van adviesbureau Berenschot bezig om de bevindingen van zijn onderzoek in een platform vorm te geven. "Ik wil een platform maken waar alle innovaties in de tuinbouw gebundeld worden, zodat bijvoorbeeld iemand die een sensor nodig heeft die de temperatuur van zijn tomaten meet, daar bedrijven kan vinden die hem daarmee kunnen helpen."
Tijdens Ricks onderzoek kwamen er kansen en belemmeringen naar boven. Nummer één op het lijstje van belemmerende factoren is de mens. "De mensen die achter de knoppen van de klimaatcomputer zitten, komen vaak van het MBO en worden aangenomen als teeltspecialist. Het wordt tijd dat we daar eens over na gaan denken. Binnenkort zullen er procesoperators aangesteld worden als teeltspecialist, die gaan echt niet op hun fiets door een kas heen."