Mogelijke oplossingen voor verbetering trage druppelsystemen
Standaard druppelsysteem
Voor een voorbeeld paprikabedrijf van 9,3 ha bestaat een standaard druppelsysteem uit hoofd-, koppel-, oversteek- en semileidingen en de druppelslangen, waarvan de gezamenlijke waterinhoud ruim 65.000 liter is. Met een Kameleon-High druppelaar en de ponsgaten op 27,7 cm is de waterafgifte 1,68 l/m2/uur. De maximale reistijd, verplaatsing van gietwater in het systeem, is 99 minuten om het hele systeem te verversen. Dan is er 2,75 l/m2 water gegeven. In de winter heeft een plant een waterbehoefte van slechts 0,2 tot 0,25 l/m2. Na elf tot dertien dagen is dan pas de totale waterinhoud in het systeem een keer ververst. Dat is niet wenselijk, omdat de waterkwaliteit al na een paar dagen terugloopt. Ook de gemiddelde reistijd van alle druppelaars ligt op 24 minuten en een waterafgifte van 0,7 l/m2. “Dit is nog teveel voor een korte druppelbeurt op een winterdag”, zegt de productmanager. De werkdruk is 4 bar.
Telescoop druppelslang
Door de standaard druppelslang van 32 mm doorsnede te vervangen door een verlopende of telescoop druppelslang, waarvan het laatste gedeelte 20 mm doorsnede heeft, is de waterinhoud nog maar 58.000 liter. Het systeem is dan sneller. De maximale reistijd is niet 99 maar 54 minuten en de waterafgifte is naar 1,5 l/m2 gedaald. De gemiddelde reistijd is met 21,8 minuten en een waterafgifte van 0,6 l/m2 niet veel lager dan bij een standaard druppelsysteem. De benodigde werkdruk is 4,2 bar.
Dunnere druppelslang
Een andere mogelijkheid is om de hele druppelslang uit te voeren in 25 mm doorsnede. De waterinhoud voor het voorbeeld paprikabedrijf is dan 49.000 liter. De maximale reistijd is 60 minuten en de bijbehorende waterafgifte is 1,7/m2. De gemiddelde reistijd gaat wel omlaag naar 18 minuten en de waterafgifte naar 0,5 l/m2. Bakker: “Maar door een dunnere druppelslang, die meer weerstand geeft, is wel meer werkdruk van 5,1 bar nodig. Dat betekent een nuldruk bij de pomp van ongeveer 7 bar.”
Correctiesysteem
Naast het huidig druppelsysteem is het mogelijk om een tweede systeem voor in de winter aan te leggen. De druppelslang heeft dan een doorsnede van 16 mm en een druppelaar van 0,5 liter. De waterinhoud van het systeem is 14.500 liter. De gemiddelde reistijd is 33 minuten en waterafgifte 0,15 l/m2. “Dat is minder dan de waterbehoefte van 0,2 tot 0,25 l/m2 in de winter. Hierdoor heb je zelfs bij kleine druppelbeurten vers water. Hierdoor neemt de noodzaak om het systeem door te spoelen af. Wel is een iets hogere werkdruk van 4,6 bar nodig, maar dat is te overzien,” meldt de productmanager.
Het is de bedoeling om dit tweede systeem in de winterdag als basis systeem te gebruiken. Verder biedt het voordelen in de zomer, bijvoorbeeld bij de lichtafhankelijke EC-verlaging. “Het correctiesysteem is in de zomer te gebruiken om de EC-waarde te verlagen. Door schoon water te druppelen is de EC-waarde bij de plant direct te verlagen. Het tweede druppelsysteem werkt dan sneller dan het standaard systeem.” Nadelen zijn dat er meer stekers bij de plant moeten worden geplaatst en het een (extra) investering vraagt.
REVAlution
Het REVAlution druppelsysteem ziet er anders uit. Vanaf de voedingsunit loopt er alleen een hoofdleiding naar de kas (links en rechts), waarop druppelslangen zijn aangesloten. Zowel links als rechts van het middenpad bevindt zich één kraanvak verdeeld in secties. Per twee kappen een sectie met een handafsluiter. Geen kraanvakafsluiters; alleen twee grote afsluiters op de voedingsunit. De waterinhoud is 24.500 liter en de benodigde werkdruk 4,78 bar.
De maximale reistijd is 36,7 minuten en de waterafgifte 1,02 l/m2. De gemiddelde reistijd ligt op 10,8 minuten en een waterafgifte van 0,3 l/m2. “Dat past goed bij de waterbehoefte van de plant in de winter”, aldus Bakker.
Bron: Glastuinbouw Waterproof (Harry Stijger)