Een beetje vreemd is het wel. De DaglichtKas, de Winterlichtkas, de 2SaveEnergy-kas - allemaal technisch innovatieve kasconcepten om het energieverbruik in de high-tech tuinbouw terug te dringen, een beter klimaat te realiseren en stappen te zetten in Het Nieuwe Telen. Op het terrein van Wageningen UR in Bleiswijk is nu een totaal ander project gerealiseerd: de Chinese solarkas. Gisteren werd-ie officieel geopend.
Een draak tussen de kassen!
Veel interesse voor het openen van de kas
De kas in
De Chinezen nadoen
Een typische Chinese solarkas bestaat uit een dikke muur waartegen stalen bogen zijn geplaatst, afgedekt met folie en van buiten te isoleren met een soort deken. De muur functioneert als warmtebuffer: overdag warmt-ie op en 's avonds straalt de warmte uit. "Zo'n kas kan met lokale materialen gebouwd worden en is eigenlijk heel goed aangepast aan de Chinese omstandigheden", vertelde Feije de Zwart van Wageningen UR. "Maar een groot nadeel is dat het klimaat nauwelijks te controleren is. Er kunnen wat folies opengezet worden, maar eigenlijk heeft een teler de omstandigheden maar gewoon te accepteren."
Een typische Chinese kas, gelegen in Shangdong
Folie en isolatiemogelijkheden met een deken
De Bleiswijkse kas, met ventilatiemogelijkheden in de nok
Beheersbaar klimaat
Het beheersbaar maken van de teelt is voor projectpartners Hoogendoorn, Svensson, Ridder en Hortimax een belangrijk onderwerp. Zij hebben hun technische toepassingen aangepast aan de Chinese omstandigheden, hebben gezocht naar relatief eenvoudige en goedkope oplossingen om grote stappen te zetten in de teelt. Zo is de Bleiswijkse kas uitgevoerd met ventilatiemogelijkheden in de nok. In combinatie met het vochtdoorlatende scherm is vochtafvoer mogelijk zonder warmteverlies. En de klimaatcomputer is net als de watertechnische installatie geschikt voor sturing van meerdere solarkassen, wat de ROI voor Chinese telers laag zou maken. Maar er zitten ook technisch zwaardere installaties in. Zo wordt gekeken of ontvochtigen met een ontvochtigingsinstallatie en de inzet van buitenlucht een kans voor de Chinese tuinbouw zou zijn.
Feije de Zwart geeft uitleg over de kas en de teelt
Projectpartners op de foto: Ridder/Hortimax, Hoogendoorn en Ludvig Svensson. Ook Delphy en Wageningen UR zijn betrokken.
Onderzoek vergelijken
Momenteel staan er twee soorten komkommers in de kas. Deze teelt wordt gebruikt om alle technische installaties goed in te regelen en de eerste kennis en ervaring op te doen. Deze zomer start een tomatenteelt van start die gelijktijdig loopt aan de tomatenteelt in een Chinese onderzoekskas in Shouguang. De prestaties in de twee kassen worden vergeleken.
De klimatologische omstandigheden in China zijn echter anders dan die in Bleiswijk. Omdat de zonne-instraling niet zo intens is als die in China, neemt de muur bijvoorbeeld minder warmte op en straalt-ie 's nachts ook minder warmte uit. Om dit te ondervangen, is de muur van de Bleiswijkse kas is uitgevoerd met muurverwarming om de situatie goed na te bootsen. De sturing geschiedt op basis van gegevens uit een Chinese onderzoekskas in Shouguang.
Driedelig scherm
Potentiële markt van miljoen hectare
Deze situatie klinkt misschien een beetje vreemd. Waarom zou je in Nederland Chinese omstandigheden na gaan bootsen om onderzoek te doen? Is het dan niet interessanter om dat in China te doen? Maar er zit meer achter het project. De kas heeft bijvoorbeeld ook een belangrijke demofunctie, want de kansen voor de Nederlandse tuinbouw in China zijn groot. "Er staat meer dan een miljoen hectare solarkas in China", schat Jaap Smit, gedeputeerde van de provincie Zuid-Holland in. "Nederland is enorm goed in groente kweken – we maken veel van weinig. Dat is wat er in China ook te gebeuren staat. Maar de kloof tussen de laatste technieken uit Nederland en de Chinese solarkassen is te groot gebleken." "We willen ook laten zien dat de Nederlandse tuinbouw zich kan aanpassen aan lokale omstandigheden", vertelt Loek Hermans. "China is een belangrijke markt, wordt een belangrijke markt voor de tuinbouw. Dan is de sleutel naar succes de mate waarin je je kan aanpassen."