Sommige mensen kopen even vaak bloemen als brood. Anderen willen elk seizoen bloeiende planten in de tuin of op de salontafel. Lenteviooltjes, zomergeraniums, herfstchrysanten, kerststerren: hoe reageren bloemenkwekers op nieuwe wensen van de klant?
‘Bloeiende Blijmakers’, dat is hoe de gebroeders Baas hun product zien. De twee bloemenbroers zijn voortdurend bezig hun teeltprocessen te verbeteren en te verduurzamen. De steeds veranderende wensen van de klant zijn hierbij leidend voor Jarno en Dieter Baas.
Studiereis naar VS
Het waren hun ouders, Arie en Ineke Baas, die het familiebedrijf in de jaren zeventig begonnen. Kwekerij Baas uit de buurt van Urk werd een begrip in de bloementeelt. Toen zonen Jarno en Dieter oud genoeg waren om het bedrijf over te nemen, wilden ze eerst meer ervaring met glastuinbouw opdoen. Daarvoor reisden ze naar de Verenigde Staten. “Ik heb daar in een glastuinbouwbedrijf gewerkt”, vertelt Jarno, “en ben met een heleboel ideeën teruggekomen. Voorbeelden zijn het irrigatiesysteem en de ‘mixpotten’ die wij momenteel maken: die waren achttien jaar geleden al gemeengoed in de VS. Amerikanen denken ook veel gerichter als het om marketing gaat. De opgedane kennis hebben we meegenomen naar Nederland.”
De zomer was warm genoeg om de chrysanten dit keer ook buiten te laten groeien.
100 miljoen bloeiers
En die kennis hebben de broers in de praktijk gebracht. Ze hebben daarmee meer gedaan dan het familiebedrijf alleen maar voortzetten; ze hebben de onderneming een nieuwe levensfase ingeloodst. “Mijn broer Dieter zit aan de marketingkant. Hij heeft bijvoorbeeld ons merk Bloeiende Blijmakers opgebouwd. Dat was een nieuwe positionering waardoor het ons lukte steeds grotere contracten binnen te slepen”, zegt Jarno.
Het bedrijf is nu toonaangevend in de bloementeelt. Kwekerij Baas levert het hele jaar door 100 miljoen bloeiende planten aan grote retailers, waaronder de grootste supermarktketens. “Die verwachten een constante aanvoer en kwaliteit. Soms kunnen we de planten buiten telen, in de volle grond, als het weer goed genoeg is. Maar in kassen zijn we beter in staat de omstandigheden en kwaliteit te sturen. Denk aan temperatuur, vochtigheid en insectenbestrijding”, zegt Jarno.
Snoeihout stoken
Om jaarlijks 100 miljoen planten en bloemen te produceren, heeft Kwekerij Baas warmte en energie voor zijn kassen nodig. Het complex produceert per jaar bio-energie voor 2.400 huishoudens. “Onze biomassavergasser loopt op snoeihout van bomen. Er komt veel warmte vrij waarmee we water verwarmen. Dit warme water stroomt door een netwerk van buizen en verwarmt zo de kassen. Het systeem zorgt voor een minimale milieubelasting en staat garant voor een duurzaam geteeld product.”
Jarno Baas met Jacco Griep (Rabobank). Omdat de kassen 3,6 kilometer breed zijn, gebruiken medewerkers fietsen en elektrische golfkarretjes om zich te verplaatsen. En als er op de grond geen ruimte meer is, worden de planten opgeslagen op rekken aan het plafond.
Creatief met water
Veel bloementelers moesten in de droge maanden van afgelopen zomer water zien te besparen. Maar dat gold minder voor Kwekerij Baas. Het bedrijf heeft namelijk zijn eigen waterbeheersysteem. “Tijdens droge periodes halen we water uit onze opslagtanks. We noemen dit een ‘eb en vloed’-systeem: het zorgt ervoor dat de bloempotten in de kassen enige tijd in het water staan, waardoor de potgrond het voedingswater kan opnemen. Het resterende water vloeit weg en wordt gerecycled.”
Wat vliegt daar?
Consumenten willen dat er minder bestrijdingsmiddelen in de land- en tuinbouw worden gebruikt. De regelgeving wordt daarbij steeds strenger. Kwekers weten echter dat insecten een hele bloemenoogst kunnen vernietigen. De broers zijn open over het gebruik van bestrijdingsmiddelen in hun bedrijf. Op www.kwekerijabaas.nl staat zelfs een video over hoe ze met ongedierte omgaan. “Een aantal jaar geleden spoten tuinders op basis van de kalender. Zo deed men dat nou eenmaal. Nu monitoren we met vangdozen nauwkeurig welke insecten we in de kas hebben. We spuiten alleen daar waar ongedierte zit. Als er geen schadelijke insecten zijn, hoeven we ook niets te doen”, legt Jarno uit.
Nat papier geen goed idee
Ook het gebruik van plastic krijgt in de media veel negatieve aandacht. De broers willen graag duurzamere materialen gebruiken. De kwekerij was daarom een van de eerste bedrijven die de plastic folie (als verpakking en voor het transport) verving door papier. Jarno: “Dat was helaas niet zo’n succes. Papier wordt nat en iedereen weet dat papier niet tegen water kan. Plastic beschermt de planten en is regenbestendig. Voor het verpakken en transporteren van onze planten moesten we daarom opnieuw kiezen voor plastic. Hopelijk komt er snel iets duurzamers. Wel gebruiken we nu gerecycled plastic.”
Kleine footprint
Het kost enige inspanning om met 25 hectare kassen altijd milieuvriendelijk en open te blijven. Rabobanks sectorspecialist Sierteelt Arne Bac: “Kwekerij Baas staat zowel qua duurzame teelt als in het energiebeheer op een zeer hoog niveau. Naar verwachting is hun footprint hierdoor aanzienlijk kleiner dan die van collega-kwekers.”
Een van de kernwaarden van het bedrijf is transparantie. Elk seizoen kunnen verkopers, retailers en studenten de kwekerij bezoeken. Tijdens rondleidingen zien ze de grote verscheidenheid aan tuinplanten en de proeftuin. Niet bang voor concurrentie deelt Kwekerij Baas zijn ‘geheimen’ tijdens deze rondleidingen, maar ook in bedrijfsfilmpjes en op social media. “We hebben niets te verbergen en willen laten zien hoe we werken. Openheid en toegankelijkheid vinden wij belangrijk.”
Bovenstaande verhaal is integraal overgenomen van de Rabobank. Op de website publiceert men geregeld verhalen van/over kwekers.