Tholen - We horen met grote regelmaat over nieuwe veredelingstechnieken en over de grote versnellingen die hiermee gemaakt gaan worden. Voor de meesten van ons een ver-van-hun-bed show, maar voor onze branche toch ook een spannende vraag. Gaat de boot niet aan mij voorbij, heeft mijn buurman straks soortjes waarbij die van mij verbleken? Reden voor Flower Science om met alle belanghebbende dan wel geïnteresseerde partijen uit het bollenwereldje in de materie te duiken.
Bas Reichert
En waar kan dat beter dan bij een bedrijf als BaseClear. BaseClear is het bedrijf van Bas Reichert en naar eigen zeggen het grootste onafhankelijke genetische onderzoekslaboratorium van Nederland. Bas had 25 jaar geleden al de overtuiging, dat als het geheel aan eigenschappen van een organisme in het genoom is opgeslagen, dat dat dan ook te lezen moet zijn. Het leuke is, dat die voorspelling inderdaad is uitgekomen. Vandaag is hij en collega’s primair bezig met het inzetten van de nieuwste technologieën om antwoord te vinden op specialistische, uiteenlopende maar toch ook praktische vragen vanuit allerlei sectoren, waarbij kennis van die genetische code gevraagd is. Bas: “De plantenveredeling in agrarische gewassen is een van die sectoren waarin DNA technologieën reeds voor grote veranderingen gezorgd hebben. Dat gaat in de sierteelt ook gebeuren.”
Tulpen genoom
Het meest aansprekende voorbeeld waarop deze bewering gestaafd kan worden, nog voordat men iets weet van techniek en genetica, is het project waarin het tulpengenoom in kaart gebracht is. Dit project, dat is uitgevoerd door een consortium aan bedrijven en onderzoeksinstituten, is prestigieus, vooral omdat het tulpengenoom verdraaid gecompliceerd is. Het bevat, zo werd uitgelegd, ruim tien keer zoveel bouwstenen als het menselijk genoom, en wilde men deze met bestaande technieken in kaart brengen, dan zou men hier door beperkte techniek en rekenkracht tot sint juttemis mee bezig zijn. “In feite hadden we twee dingen nodig”, vertelde Ron Dirks, directeur van partnerbedrijf Future Genomics Technologies: “Een apparaat dat lange sequenties kan lezen en de software die de verschillende bouwstenen met elkaar kan vergelijken. Dat hebben we nu, en dat gegeven biedt tal van interessante perspectieven.”
Ron Dirks
Plantenstoffen
Een tweede thema met dito perspectieven zit hem in de zogenaamde plantinhoudsstoffen. Ook hierover hoort men regelmatig spreken, maar het onderwerp is met raadsels omgeven. Dat komt onder meer omdat er vele duizenden stoffen zijn, die tegelijkertijd maar voor een zeer beperkt deel onderzocht zijn. Tegelijkertijd worden de stoffen díe bekend zijn in tal van sectoren en voor tal van doeleinden gebruikt, wat maakt dat er aan de productiekant ook tal van mogelijkheden liggen. “Dat maakt Nederland als tuinbouwland voor onderzoekers en produceten van allerlei weer interessant, omdat hier de supply chain is veiliggesteld”, besloot professor Peter Klinkhamer van het IBL (Institutre of Biology) in Leiden zijn verhaal.
Peter Klinkhamer
Spadix
Zit u, als veredelaar of anderzijds betrokken bij de bollen-, snijbloemen- of potplantenteelt, nu met een vraag, dan moest u eens aankloppen op het bioscience park. De hier gevestigde onderzoeksfaciliteiten van de Universiteit Leiden hebben de laatste jaren tal van bedrijven aangetrokken, alwaar onderzoek, techniek en commercie elkaar beter weten te vinden. Daar weer een mooi voorbeeld van is het nieuwe bedrijf Spadix, eveneens een soort spin-off van BaseClear, dat directeur Leon Mur tot slot mocht komen pitchen. "Spadix heeft zich tot doel gesteld specifiek voor partijen in de sierteelt de nieuwste DNA analysetechnologieën aan te wenden. Deze technieken hebben het verschil tussen genotype en fenotype, oftewel het verschil tussen de genetische code en het geheel aan fysieke eigenschappen, kleiner gemaakt. Men kan als het ware genetische vraagstukken bij ons outsourcen en van onze kennis, apparatuur en specialistische kennis gebruik maken."
Leon Mur
Klik hier voor meer informatie over (de maandelijkse bijeenkomsten van) Flower Science Café